Türkiye’den gelen sanatçılar ve sanat emekçileri –maaşlı çalışan veya serbest faaliyet yürüten- süreğen olarak Almanya’da çalışırken (veya çalışmak isterlerse) sosyal güvenlik bakımından nelere dikkat etmek zorundadır? Hastalık durumlarında ne yapmak gerekir? Almanya’daki ikametin daha uzun süreli olduğu durumlarda sosyal güvenlik nasıl yapılandırılabilir?

Sosyal güvenlik alanında Türkiye ile Almanya arasında Alman-Türk Sosyal Güvenlik Sözleşmesi mevcuttur. Bu anlaşma 1964 yılından beri yürürlüktedir (Ek sözleşme ise 1987’de yürürlüğe girmiştir). Sosyal güvenlik sözleşmeleri sınır aşan faaliyetlerde hangi hukuki mevzuatların uygulanacağını ve hangi sosyal güvenlik alanlarının kapsandığını tanımlar. Bu anlaşmalar sigorta çakışmalarından ve çifte sigorta gibi durumlardan kaçınmak amacıyla imzalanırlar. Peki bu Almanya’da yaşayan ve çalışan Türkiye’li sanatçılar ve kültür emekçileri için somut olarak ne anlama gelmektedir?

Was müssen Künstler*innen und Kulturschaffende aus der Türkei – Angestellte oder selbstständig Tätige – hinsichtlich der sozialen Absicherung beachten, wenn sie vorübergehend in Deutschland arbeiten (wollen)? Wie kann man sich für den Krankheitsfall vorbereiten? Und wie kann die soziale Absicherung gestaltet werden, wenn ein Aufenthalt in Deutschland längerfristig ist?

Auf dem Gebiet der sozialen Sicherheit besteht zwischen der Türkei und Deutschland das Deutsch-türkische Sozialversicherungsabkommen. Dies ist seit 1964 in Kraft (Zusatzabkommen von 1987). Solche Sozialversicherungsabkommen definieren, welche Rechtsvorschriften bei grenzüberschreitenden Tätigkeiten angewendet werden und welche Zweige der Sozialversicherung abgedeckt sind. Sie werden geschlossen, um Überschneidungen bzw. Doppelversicherungen zu vermeiden. Was bedeutet dies konkret für Künstler*innen und Kulturschaffende aus der Türkei, die in Deutschland leben und arbeiten?